نظریه پردازان و صاحبنظران نظریات مخاطب فعال، با رویکرد متفاوتی به مخاطبان رسانه‌ها و فعالیت و تولید محتوای آنان می‌نگرند. آبرکرامبی و لانگهرست، فرا تر از نظرات استوآرت هال، مخاطب را دارای اقتدار در برابر رسانه‌های سلطه می‌دانند و به اعتقاد آن‌ها اکنون این مخاطبان هستند که رسانه‌ها را راهبری می‌کنند. مخاطبانی که با وجود ابزارهای جدید ارتباطی دیگر نه توده هستند و نه فرد بلکه مخاطب پراکنده هستند.
هنری جنکینز از جمله نظریه پردازان حوزه نظریات مخاطب است که مخاطب را فعال می‌داند. او با ارائه نظریه هواخواهان با تاکید بر تولید معنا و محتوای رسانه‌ای توسط هواخواهان یک ستاره رسانه‌ای مخاطبان را در تکمیل محتوای رسانه شریک می‌داند و مرز تولید کننده و مصرف کننده بودن را، مرزی کمرنگ می‌شمارد.
نظریه وابستگی مخاطبان به رسانه ها، توسط بال روکیج و دفلور ارائه شد. در این نظریه مخاطبان منفعل در نظر گرفته شده اند و وابسته شدن مخاطب به یک رسانه عامل اصلی تاثیرات آن رسانه بر مخاطب است.
نظریه بر جسته سازی یا اولویت سازی، از جمله نظریات ارتباطاتی است که در آن مخاطب پویا در نظر گرفته می شود. طبق این نظریه تعیین افکار عمومی بوسیله رسانه ها اتفاق نمی افتد بلکه، جهت دهی به افکار عمومی و تعیین اولویت ها توسط رسانه های انجام می گیرد.
مدل تفکر گروهی توسط ایروینگ جانیس در سال 1972 ارائه شد. در این مدل که با تاکید بر ارتباطات گروه های کوچک به بیان فرضیات و نتایج می پردازد، با بررسی نقاط قوت و آسیب های تفکر گروهی، چگونگی ارتباطات بین فردی را در گروه ها بررسی شده است.
نظریه غنای رسانه به بررسی توانمندی کانال های رسانه ای برای انتقال پیام و اطلاعات می پردازد. این نظریه پیام های منتقل شده را به دو دسته داده ها و نمادها تقسیم می کند.
نظریه اطلاعات یا نظریه ریاضی ارتباطات توسط کلود شانن و ویور که از مهندسین ارتباطات بودند، از یک دیدگاه ریاضی ارائه شد. این نظریه با نگاه فنی به ارسال پیام و مد نظر قرار دادن کانال ها و مجراهای انتقال پیام، رسیدن یا نرسیدن پیام را بررسی می کند.
نظریه پیش زمینه سازی (Priming) با تکیه بر اثرات روانشناسانه و عصبی و با بهره گیری از اثر تداعی شدن مفاهیم توسط مفاهیم دیگر، به توضیح اثرگذاری ساخت زمینه های رسانه ای برای یک موضوع در راستای یک هدف رسانه ای پرداخته است.
فعال یا منفعل بودن مخاطبین، از جمله مولفه های مهم و اثر گزار در رویکردهای نظریات ارتباطی است. اصولا نظریاتی که مخاطب را منفعل در نظر می گیرند، رسانه ها را صاحب قدرت بیش از اندازه و دارای اثرات عمیق می دانند. با پیشرفت علم ارتباطات و بیان نظریات جدید، این نوع از نظریات چندادن مورد قبول صاحبنظران نیستند.